Ukryta wentylacja w listwach przypodłogowych i meblach: cichy rekuperator bez sufitów podwieszanych

Masz niski sufit albo nie chcesz podwieszać stropu? Rozprowadź nawiew i wywiew kanałami ukrytymi w listwach przypodłogowych, cokołach mebli i parapetach. To niszowe, ale skuteczne podejście łączy odzysk ciepła (HRV), cichą pracę i minimalistyczny design – idealne do mieszkań w kamienicach, loftów, mikromieszkań i domowych biur.

Na czym polega system „baseboard HRV”

Powietrze z rekuperatora (mała jednostka zdecentralizowana lub kompaktowa centralna) rozprowadzane jest niskoprofilowymi kanałami (50–75 mm) prowadzonymi za listwami przypodłogowymi, w cokołach kuchennych i wewnątrz mebli. Nawiew i wywiew realizuje się przez szczelinowe kratki w cokole, maskownice w parapecie oraz perforowane panele w zabudowach.

Dlaczego to działa

Niska prędkość – niski hałas: przepływy 15–35 m³/h na pomieszczenie przy prędkości w kanałach 1–2 m/s utrzymują hałas poniżej 25 dBA.
Blisko użytkownika: szczelinowy nawiew w cokole kieruje strugę wzdłuż ściany – powietrze miesza się, nie „wieje” po twarzy.
Bez sufitów: cała dystrybucja mieści się w przestrzeniach, które i tak istnieją (listwy, meble), więc nie tracisz centymetrów wysokości.

Planowanie: przepływy, trasy, szumy

Aby system był wydajny i cichy, zaplanuj trzy rzeczy: bilans powietrza, opory i wygłuszenie.

Bilans powietrza (minimum 0,5 wymiany/h)

Salon: 30–45 m³/h nawiew.
Sypialnia: 20–30 m³/h nawiew.
Kuchnia otwarta: 20–30 m³/h wywiew bazowy.
Łazienka: 30–50 m³/h wywiew z trybem „boost”.

Drzwi podetnij na 12–15 mm lub zastosuj kratki transferowe, by zapewnić swobodny przepływ między strefami.

Trasy i elementy

Kanały: płaskie 60×120 mm lub okrągłe Ø 75 mm z tworzywa antystatycznego; w listwach – profile 25–40 mm głębokości.
Plenum w cokole: przestrzeń 60–100 mm wysokości pod szafkami kuchennymi to idealny rozdzielacz.
Nawiew szczelinowy: szczelina 8–12 mm na długości 40–80 cm, z wkładką akustyczną.
Wywiew: perforowana maskownica w łazience (Ø 80/100 mm) lub szczelina w górnej części słupa meblowego.

Hałas i wibracje

Stosuj tłumiki elastyczne 300–600 mm między rekuperatorem a kanałem.
Wentylator zamontuj na podkładkach antywibracyjnych, a jednostkę ulokuj w szafie gospodarczej z matą akustyczną.
Unikaj ostrych łuków 90°; używaj kolan 2×45° – mniejszy spadek ciśnienia, mniej szumu.

Materiały i komponenty

Element	Specyfikacja	Wskazówki
Rekuperator	Przepływ 80–150 m³/h, odzysk ciepła ≥ 80%	W mieszkaniu: kompaktowa jednostka ścienna lub szafkowa
Kanały	Ø 75 mm lub 60×120 mm, antystatyczne	Krótkie odcinki, minimalizuj łączenia
Listwy	Listwy przypodłogowe z komorą techniczną	Drewno/kompozyt; z możliwością demontażu
Maskownice	Szczelinowe, wys. 8–12 mm	Demontowalne do czyszczenia
Filtry	G4 wstępny, F7 do nawiewu	Wkłady łatwo dostępne z cokołu
Czujniki	CO₂, VOC, wilgotność	Automatyka „boost” i harmonogramy

Integracja z meblami: 5 sprytnych rozwiązań

Cokół kuchenny jako plenum: zasilanie nawiewu do salonu przez szczelinę 80 cm w cokole.
Parapet z nawiewem liniowym: aluminiowy profil szczelinowy kieruje strugę wzdłuż ściany z oknem, redukując chłód przy przeszkleniu.
Regał z wywiewem ukrytym: perforowany tył regału tworzy strefę zasysu do łazienki za ścianą.
Listwy serwisowe: odcinki listew na klik – szybki dostęp do kanałów i filtrów.
Ławka w holu: siedzisko z komorą tłumiącą szum wentylatora pomocniczego.

DIY – Montaż krok po kroku (2 pomieszczenia, 60 m³/h)

1. Plan i pomiary

Wyznacz trasy od szafy gospodarczej do salonu i sypialni. Długość pojedynczej nitki do 6–8 m.
Zaplanuj szczelinę nawiewną (min. 40 cm długości) w cokole i kratkę wywiewną w łazience.

2. Materiały

Rekuperator 100 m³/h z bypassem i entalpicznym wymiennikiem.
2× kanał Ø 75 mm (po 7 m), 4× kolano 45°, 2× tłumik elastyczny 500 mm.
Listwy przypodłogowe z komorą 25 mm, maskownice szczelinowe 2×80 cm.
Złączki, opaski, taśma butylowa, mata akustyczna 10 mm.
Czujnik CO₂ (Matter/Thread lub Wi‑Fi), sterownik czasowy.

3. Wykonanie

Osadź jednostkę w szafie: doprowadź zewnętrzne przewody powietrzne przez ścianę (z syfonem kondensatu, jeśli wymiennik nie jest entalpiczny).
Poprowadź kanały za listwami i meblami; łączenia uszczelnij taśmą butylową.
Zamontuj szczeliny i kratki: upewnij się, że mają wyjmowane wkładki do czyszczenia.
Tłumienie: umieść tłumiki między jednostką a kanałem oraz w cokole przed szczeliną.
Automatyka: połącz czujniki, ustaw progi: CO₂ 900 ppm = tryb komfort, 1200 ppm = boost.
Test: pomiar przepływu anemometrem, równoważenie przepustnicami przy jednostce.

Bezpieczeństwo, normy, pułapki

Przeciwpożarowo: zachowaj odstępy od przewodów elektrycznych; w przejściach przez ściany stosuj przepusty ogniochronne.
Higiena kanałów: filtry G4/F7 wymieniaj co 3–6 miesięcy; projektuj dostęp serwisowy w listwach.
Kondensat: przy wymienniku ciepła bez membrany entalpicznej – obowiązkowy odpływ do syfonu.
Transfer powietrza: brak podcięć drzwi = spadek wydajności; zaplanuj minimum 70 cm² przekroju w przejściu.

Case study: Mieszkanie 48 m² w bloku z lat 70.

Układ: salon z aneksem, sypialnia, łazienka. Rekuperator 120 m³/h w szafie w holu.
Dystrybucja: nawiew szczelinowy 2×80 cm (cokół kuchni, cokół regału), wywiew w łazience i nad aneksem.
Wyniki:
- CO₂ spadło z 1500–2000 ppm do 700–900 ppm wieczorami.
- Hałas w salonie: 22–24 dBA przy 60 m³/h.
- Pobór mocy: 18–28 W w trybie komfort, 60 W w boost.
- Zysk przestrzeni: brak sufitów podwieszanych – +8 cm wysokości optycznej.

Plusy i minusy

Aspekt	Plus	Minus
Design	Niewidoczna instalacja	Wymaga precyzyjnych listew i maskownic
Akustyka	Bardzo cichy przy niskich prędkościach	Boost może wymagać dodatkowego tłumika
Montaż	Bez sufitów, w istniejących meblach	Uważne planowanie przejść i serwisu
Eksploatacja	Niskie zużycie energii	Regularna wymiana filtrów

Koszty orientacyjne (2025)

Rekuperator kompaktowy: 2500–4800 zł.
Kanały, listwy, maskownice, tłumiki: 900–1800 zł (mieszkanie 40–60 m²).
Czujniki i sterowanie: 200–600 zł.
Razem DIY: 3600–7200 zł + robocizna stolarska, jeśli potrzebna.

Smart Home: automatyka, która ma sens

Sceny: „Sen” – 18 m³/h w sypialni; „Goście” – 90 m³/h i boost w łazience przez 20 min.
Sensoryka: CO₂ w zagłówku łóżka, VOC przy kuchni, wilgotność w łazience.
Integracje: Home Assistant / Matter; warunki: CO₂ > 1000 ppm → zwiększ nawiew; wilgotność > 65% → boost wywiewu.

Najczęstsze błędy (i jak ich uniknąć)

Zbyt wąskie szczeliny nawiewu – hałas i syczenie; celuj w 8–12 mm na długości min. 40 cm.
Brak dostępu do filtrów – projektuj listwy serwisowe na klik lub na magnesy.
Za długie trasy – powyżej 8–10 m na nitkę drastycznie rośnie spadek ciśnienia; rozważ dodatkowy punkt rozdziału.
Brak transferu przez drzwi – podcięcia lub kratki to podstawa.

Wniosek i następny krok

Ukryta wentylacja w listwach i meblach to realna alternatywa dla sufitów podwieszanych: cicha, energooszczędna i niewidoczna. Klucz do sukcesu to niskie prędkości, dobre tłumienie i dostęp serwisowy. Jeśli planujesz remont kuchni lub zabudowę salonu, teraz jest najlepszy moment, by przewidzieć kanały i szczeliny.

CTA: Zapisz tę listę kontrolną i podczas kolejnego spotkania z wykonawcą zapytaj o możliwość prowadzenia kanałów w cokołach mebli. Mały detal, wielka różnica w komforcie.